سود پرک صادراتی یا هیدروکسید سدیم، که ممکن است آن را با نام سود سوز آور نیز بشناسید، یک ترکیب یونی بسیار مهم با فرمول NaOH است که به عنوان یکی از بازهای مهم در علم شیمی شناخته می‌شود. سدیم هیدروکسید یا کاستیک سودا، به صورت ماده جامد سفید رنگ در دسترس است. این ماده قابلیت حل شدن در آب را داراست. شاید برایتان جالب باشد که بدانید این ماده با بوی بسیار تند و طعم ترش موجود است و تماس آن با پوست انسان می تواند سبب سوختگی شیمیایی شود. سود پرک صادراتی، به عنوان یک ماده شیمیایی پایه، در صنایع مختلفی از جمله صنایع شیمیایی، پزشکی، صنایع غذایی، صابون‌سازی، آرایشی و تولیدات بهداشتی، تصفیه آب، صنایع کاغذ و سلولز و...کاربرد های گسترده ای دارد. سدیم هیدروکسید، همچنین قابلیت جذب نمودن رطوبت و کربن دی اکسید را نیز داراست. جالب است بدانید، این ماده در آزمایشگاه‌ها به عنوان یک باز قوی برای تنظیم pH و رساندن قلویت در آزمایش‌های شیمیایی استفاده می‌شود. کاستیک سودا از اهمیت بالایی در تولید صابون، تهیه مواد شوینده و بهداشتی، تولید کاغذ و سلولز، صنایع نساجی و چرم، فرایند تصفیه آب و حتی در صنایع نفت و گاز برخوردار است. به عنوان مثال، در پروسه تولید صابون، سود پرک صادراتی به عنوان یکی از مواد اولیه تولید مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده با تنظیم pH محیط، فرآیند تشکیل ژله‌ای و پاک کردن مواد چربی را تسریع می بخشد. در صنعت کاغذ و سلولز، این ماده برای تنظیم pH محیط و افزایش قلویت استفاده می‌شود. در صورتی که نمی دانید قلویت چیست، در ادامه به معنای این اصطلاح خواهیم پرداخت. همچنین، در صنایع نفت و گاز، کاستیک سودا برای تنظیم pH و جدا کردن مواد گرفتار در فرآیندهای تصفیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه با نُـوا شیمی همراه باشید تا به بررسی کاربرد ها و مشخصات فنی سود پرک صادراتی بپردازیم.
مشخصات فنی سود پرک صادراتی چیست؟
مشخصات فنی کاستیک سودا یا سود پرک عبارتند از:
- فرمول شیمیایی: NaOH
- وزن مولکولی: حدود 40.01 گرم بر مول
- ظاهر: جامد سفید پودری یا پلت
- درصد خلوص: معمولاً حداقل 99٪
- pH: قلیایی با مقدار حدودی 13-14
- دمای ذوب: حدود 318 درجه سانتی‌گراد
- نقطه جوش: حدود 1388 درجه سانتی‌گراد
- چگالی: حدود 2.13 گرم بر سانتی‌متر مکعب
- قابلیت حل شدن در آب: حل شدن آسان در آب با گرمای زیاد.
- استحکام: این ماده با خاصیت قلیایی قوی و خورنده شناخته می شود.
10 کاربرد مهم کاستیک سودا در صنایع
۱. تولید صابون: این کاربرد را می توان قدیمی ترین نمونه کاربرد سود پرک صادراتی در جهان دانست. کاستیک سودا به عنوان یکی از مواد اصلی در فرایند تولید صابون استفاده می‌شود. در واقع با واکنش سود پرک با برخی از انواع روغن‌ها و گلیسیرین، صابون تولید می‌شود.
۲. صنایع شیمیایی: شاید بتوان مهمترین کاربرد سدیم هیدروکسید را تولیدات شیمیایی دانست. در تولید مواد شیمیایی مختلف از جمله پلاستیک، کاستیک سودا به عنوان کاتالیست و یا ماده اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۳. تولیدات کاغذ: در صنعت تولید کاغذ، کاستیک سودا به عنوان یکی از مواد مخلوط کننده و آلکالاین کننده استفاده می‌شود.
۴. صنایع معدنی: سود پرک، در استخراج فلزاتی مانند طلا و نقره، برای تنظیم pH محلول‌های استخراجی مورد استفاده قرار می گیرد.
۵. صنایع محصولات غذایی: سود پرک صادراتی، با خاصیت قلیایی قدرتمند خود، توانایی کاهش خاصیت اسیدی آب را دارد بنابراین در صنعت تولیدات محصولات خوراکی و غذایی کاربرد های بسیاری خواهد داشت. همچنین این ماده به دلیل واکنش با هوا و کربن دی اکسید، به عنوان چربی گیر استفاده می شود.
۶. تصفیه آب: سود پرک صادراتی برای تصفیه آب و افزایش pH آب نیز کاربرد دارد.
۷. صنعت نساجی: در تولید الیاف مصنوعی مانند پلی‌استر و نایلون، کاستیک سودا به عنوان ماده شوینده استفاده می‌شود.
۸. صنایع پلاستیک: در تولید پلاستیک‌های مختلف، کاستیک سودا به عنوان کاتالیست و ماده اصلی استفاده می‌شود.
۹. صنایع شیشه: شاید کمتر در این باره شنیده باشید اما سود پرک صادراتی، در تولید شیشه، به عنوان ماده ای با خاصیت بهبود کیفیت شیشه استفاده می شود.
۱۰. تصفیه دود و گازهای صنعتی: هم چنین باید بدانید این ماده با کاربردهای فراوان و گسترده، در فرایند تصفیه دود و گازهای صنعتی هم استفاده می شود. در این نوع فعالیت ها، کاستیک سودا برای جذب اسیدها استفاده می‌شود.
آیا کاربرد های سود پرک صادراتی در پتروشیمی را می شناسید؟
کاستیک سودا در صنایع پتروشیمی هم مانند بسیاری از صنایع شیمیایی دیگر، به عنوان یکی از مواد پایه و اولیه استفاده می‌شود. برخی از مهم ترین کاربردهای کاستیک سودا در پتروشیمی عبارتند از:
- تولید پلاستیک‌ها: تولید پلی‌اولفین‌ها، مانند پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن
- تولید مواد شیمیایی: سود، فرمالدئید، متانول، اتیلن‌گلیکول و مواد آلی دیگر،
- تولید لاستیک‌ها: در فرایند تولید لاستیک‌های مصنوعی، کاستیک سودا به عنوان ماده اصلی استفاده می‌شود.
- تصفیه گازهای صنعتی: تصفیه گازهای صنعتی مانند گاز هیدروژن و گاز اکسیژن
- تولید نمک صنعتی: تولید نمک صنعتی از آب دریا
- تصفیه آب:سود پرک صادراتی برای تنظیم pH آب و حذف آلاینده‌های اسیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تولید کائوچو: برای حذف اسیدهای آلی موجود در مواد طبیعی مانند گیاهان کائوچو
- تولید کودها: تولید کودهای شیمیایی
مهم ترین ویژگی های سود پرک صادراتی چیست؟
مهمترین ویژگی‌های سود پرک صادراتی عبارتند از:
قابلیت ذوب شدن: کاستیک سودا یا سدیم هیدروکسید به راحتی در آب حل می‌شود و می‌تواند در آب ذوب شده و مخلوط شود. هم چنین سود پرک از خواص آلکالی برخوردار است و باعث افزایش pH محیط می‌شود. علاوه بر آن این ماده، به دلیل خواص آنتی باکتریالی در برخی از غذاها و مواد غذایی به عنوان یک ماده حفظ کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. درباره خواص شیمیایی کاستیک سودا نیز باید به این نکته اشاره کنیم که سود پرک به عنوان یک ماده شیمیایی از خواص اسیدی و بازی برخوردار است و می‌تواند در فرآیندهای شیمیایی مختلف بکار رود. این ماده در صنایع مختلف مانند صنایع نساجی، نفت و گاز، فلزات و صنایع شیمیایی به عنوان یک ماده پایه و کاتالیزور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع سود پرک صادراتی:
انواع اصلی سود پرک صادراتی عبارتند از:
- سود پرک فنی: این نوع سود پرک بیشترین کاربرد را در صنایع مختلف از جمله صنایع نساجی، شیمیایی، صنعت الکترونیک و صنعت فلزات دارد. هم چنین میزان خلوص این ماده در صنعت اهمیت بسیاری دارد.
- سود پرک خوراکی: این نوع سود پرک برای استفاده در تولیدات صنایع غذایی؛ به عنوان بهبود دهنده مورد استفاده قرار می گیرد و برای تنظیم pH، حفظ رنگ و طعم و افزایش عمر مفید مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سود پرک کشاورزی: همانطور که از نام آن نیز مشخص است، سود پرک صادراتی در گرید خوراکی، به عنوان یک کود آلی و ماده اصلاح کننده خاک در کشاورزی استفاده می‌شود. این ماده به تنظیم pH خاک کمک می‌کند و موجب افزایش بازدهی و کیفیت محصولات کشاورزی می‌شود.
- سود پرک دارویی: هیدروکسید سدیم، برای استفاده در صنایع دارویی به عنوان یک ماده فعال و پایه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سود پرک صنعتی: این نوع سود پرک نیز به عنوان یک ماده پایه در صنایع مختلف مانند صنایع چسب، رنگ، لاستیک و پلاستیک استفاده می‌شود
انواع سود پرک صادراتی بر مبنای شکل ظاهری را بگو
انواع سود پرک صادراتی بر اساس شکل ظاهری عبارتند از:
- پودری: سود پرک در این شکل دارای ذرات پودری است که به راحتی متحرک هستند و معمولاً به عنوان ماده اصلی در فرآیندهای تولید و مخلوط کردن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- پلت‌ها: سود پرک در این شکل به صورت پلت‌های متصل به یکدیگر یا به صورت پلت‌های جداگانه عرضه می‌شوند. این نوع اغلب برای حمل و نقل و استفاده آسان‌تر در برخی فرآیندها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- نمک‌های گرانولی: سود پرک در این شکل به صورت دانه‌های گرانولی یا کریستال‌های بزرگ عرضه می‌شوند که برای افزودن به محلول‌ها یا برای استفاده در فرآیندهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- مایع: سود پرک در این شکل به صورت محلول در آب یا حلال‌های دیگر عرضه می‌شوند که برای استفاده در فرآیندهایی که نیاز به مایعات دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مهم ترین کاربرد های سود پرک صادراتی در صنایع غذایی چیست
مهمترین کاربردهای سود پرک صادراتی در صنایع غذایی عبارتند از:
- روان‌کننده و تنظیم‌کننده pH: همانطور که پیش از این نیز گفته ایم، سود پرک به عنوان یک منبع آلکالی می‌تواند برای تنظیم pH محیط در فرآیندهای تولید مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرد، از جمله در تولید پنیر، نان، آجیل و انواع محصولات غذایی دیگر.
- افزایش پفی‌تر شدن خمیر: سود پرک صادراتی، به عنوان یک افزودنی رفتاری در تهیه نان و محصولات پختنی دیگر قابل استفاده است.
- محافظت از مواد غذایی: اسید سوربیک، یکی دیگر از انواع سود پرک، به عنوان یک ماده حفظ کننده طبیعی در مواد غذایی مانند کنسروها، ژله‌ها، سس‌ها و خمیرهای شیرین استفاده می‌شود تا از رشد میکروارگانیسم‌ها و فساد مواد غذایی جلوگیری شود.
- استفاده در تولید نوشیدنی‌ها: اسیدهای موجود در سود پرک می‌توانند به عنوان یک منبع اسیدی در تهیه نوشیدنی‌های غیرالکلی مانند آبمیوه، نوشابه و آب‌معدنی هم استفاده شوند.
فرآیند تولید سود پرک صادراتی مایع را بگو
در فرآیند تولید کاستیک سودا مایع به طور معمول از روش Leblanc یا روش Solvay استفاده می‌کنند. این فرآیند در چند مرحله انجام می‌شود:
۱. تولید سولفات سدیم: این فرآیند با ترکیب دو ماده اصلی، نمک کلرید سدیم(Sodium Chloride) و هیدروژن سولفید( Hydrogen sulfide )، آغاز می‌شود. این ترکیب در یک کوره با دمای بالا وارد می‌شوند تا سولفید سدیم تولید شود.
۲. تبدیل سولفات سدیم به سود: سولفید سدیم به همراه کربنات کلسیم و زغال‌سنگ در کوره‌ای با دمای بالا تحت عنوان سود کربنات سدیم و کلسیم و گاز کربن دی‌اکسید تبدیل می‌شوند.
۳. تولید کلرید سدیم: سود کربنات سدیم با اسید کلریدریک در تجهیزاتی مانند توربین‌های بخار، به عنوان کلرید سدیم و اسید کربنیک تبدیل می‌شود.
۴. تبدیل کلرید سدیم به کاستیک سودا: در مرحله نهایی، کلرید سدیم به وسیله بخار آب در تجهیزاتی به نام مبدل‌های یونی تحت عنوان کاستیک سودا و اسید هیدروکلریک تبدیل می‌شود.
مهم ترین تولید کنندگان سود پرک صادراتی:
- شرکت Solvay SA: یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سود پرک در جهان است و در بروکسل، بلژیک واقع شده است.
- شرکت Tata Chemicals: این شرکت هندی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سود پرک در جهان است.
- شرکت Occidental Petroleum Corporation (OxyChem): این کمپانی هم از بزرگترین تولید کنندگان شیمیایی در جهان است که به تولید سود پرک مشغول است.
- شرکت PPG Industries: این کمپانی آمریکایی یکی از مهمترین تولیدکنندگان محصولات شیمیایی و پلیمری در جهان است که در تولید سود پرک نیز فعالیت دارد.
- شرکت Dow Chemical Company: یکی از بزرگترین شرکت‌های شیمیایی در جهان که در تولید محصولات شیمیایی متنوع از جمله کاستیک سودا فعال است.
مهم ترین تولید کنندگان ایرانی
شرکت پتروشیمی بوعلی‌سینا: یکی از بزرگترین و پیشرفته‌ترین پالایشگاه‌های نفت در ایران که در تولید محصولات شیمیایی از جمله سود پرک فعالیت دارد.
- شرکت پتروشیمی مریوان: یکی از واحدهای صنعتی مهم در زمینه تولید محصولات شیمیایی است که در تولید سود پرک نیز فعالیت دارد.
- شرکت پالایش نفت آبادان: یکی از بزرگترین پالایشگاه‌های نفت در ایران که در تولید محصولات شیمیایی از جمله سود پرک نیز فعال است.
- شرکت پتروشیمی لاوان: یکی از شرکت‌های پیشرو در زمینه تولید محصولات شیمیایی در ایران که در تولید سود پرک نیز فعالیت دارد.
- شرکت پتروشیمی جم: این شرکت نیز به عنوان یکی از تولیدکنندگان سود پرک در ایران شناخته می‌شود و در زمینه تولید محصولات شیمیایی فعالیت دارد.
7 نکته ایمنی در استفاده از سود پرک صادراتی:
- استفاده از لباس‌ها و تجهیزات محافظ مانند کلاه، عینک، دستکش، و لباس‌های مناسب به منظور حفاظت از بدن در برابر تماس مستقیم با سود پرک اهمیت بسیاری دارد.
- استفاده از ماسک تنفسی مناسب برای حفاظت در برابر بخارات و گازهای ایجاد شده توسط سود پرک صادراتی توصیه می شود.
- پرهیز از تماس مستقیم پوست و چشم با سود پرک، و در صورت تماس، شستشوی فوری با آب توصیه می شود.
- انجام کار در محیط‌های خنک و هوای آزاد یا محیط‌های با ونتیله مناسب برای جلوگیری از تجمع بخارات سود پرک.
- ذخیره سود پرک در محیط‌های خنک، خشک و دور از منابع حرارت و اشعه مستقیم آفتاب، و همچنین دور از مواد قابل اشتعال و قابل انفجار.
- اطمینان حاصل کنید که پیش از استفاده، حتما از دستورالعمل‌های ایمنی و اطلاعات ارائه شده توسط تولید کننده سود پرک صادراتی اطمینان حاصل کنید.
تاریخچه کشف و استفاده از سدیم هیدروکسید چیست؟
استفاده از سدیم هیدروکسید یا همان سود پرک صادراتی، به دوران باستان باز می‌گردد. این ترکیب شیمیایی از زمان‌های قدیم در تولید صابون، تصفیه فلزات، تولید کاغذ، و همچنین در دیگر فرآیندهای صنعتی استفاده می‌شده است. جالب است بدانید از زمان تولید اولین کاستیک سودا با فرآیند جوشاندن خاک‌زغالی یا سنگ‌های سود، تا ارائه روش‌های مدرن تولید سود پرک از جمله فرآیندهای الکترولیز سودا و استفاده از مواد اولیه معدنی، این ماده یکی از مهمترین مواد شیمیایی در صنایع مختلف بوده است. امروزه، سدیم هیدروکسید یا سود سوز آور، در انواع صنایع از جمله صنایع شیمیایی، تولید پلاستیک، تولید کاغذ، صنایع آرایشی و بهداشتی، تولید مواد شوینده، تصفیه آب و فاضلاب، و حتی در محصولات غذایی و دارویی استفاده می‌شود. استفاده از سدیم هیدروکسید در این صنایع به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. در این میان می توان به قابلیت تولید برخی مواد اولیه، تنظیم pH محیط، خصوصیات آب‌شویی و تصفیه‌کنندگی آن اشاره نمود. در برخی موارد، سدیم هیدروکسید در فرآیندهای حفاری چاه‌های نفت و گاز نیز استفاده می‌شود. به دلیل قدرت اسیدی خنثی‌کنندگی و افزایش قابلیت شستشو، در بخش‌هایی از صنعت خودروسازی نیز از این ماده استفاده قرار می‌گیرد.
خرید سود پرک(کاستیک سودا)
در صورت تمایل به خرید سود پرک صنعتی، می توانید از طریق تلفن های تماس با شرکت نُـوا شیمی همراه شده و با کارشناس فروش ما در ارتباط باشید.
